Γράφτηκε από: Νίκος Σαμαράς
Όσοι προλάβαμε να παίξουμε μπάλα σε αλάνες, ονειρευτήκαμε πως θα ήταν άραγε να παίζουμε σε γεμάτα γήπεδα, με χιλιάδες θεατές να μας επευφημούν να σκοράρουμε. Στον πραγματικό κόσμο, και όχι στα όνειρα, αρκετές πόλεις συναγωνίζονται στην άτυπη μάχη για το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο. Και μαζί θα δούμε τα 10 κορυφαία εξ αυτών.
To μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο φιλοξενεί 114.000 θεατές.
- Το Rungrado 1st of May Stadium της Βορείου Κορέας είναι το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο, προς έκπληξη πολλών φίλων του ποδοσφαίρου.
- Το Στάδιο Μαρακανά της Βραζιλίας θεωρούνταν για ολόκληρες γενεές το μεγαλύτερο γήπεδο παγκοσμίως, όμως η χωρητικότητά του μειώθηκε σχεδόν στο ήμισυ όταν προστέθηκαν σε αυτό καθίσματα.
- Το θρυλικό Camp Nou της Βαρκελώνης είναι το μεγαλύτερο αμιγώς ποδοσφαιρικό γήπεδο της Ευρώπης.
- Το Azteca του Mexico City είναι το μόνο στάδιο της δεκάδας που έχει φιλοξενήσει δύο τελικούς μουντιάλ.
Μνημεία, ιστορίες και θρύλοι στις σπουδαιότερες αρένες του πλανήτη
Όταν είσαι παιδί, πριν δεις το ποδόσφαιρο με τη ματιά που του δίνουν οι εφαρμογές αθλητικών στοιχημάτων, συνήθως στήνεις τέρματα με σχολικές τσάντες και ονειρεύεσαι πως μια μέρα θα τα αφήσεις όλα πίσω σου για να σκοράρεις σε κανονικά δίχτυα, σε χορτάρι, μπροστά σε γεμάτο γήπεδο. Και φυσικά, στο όνειρο αυτό το σκηνικό δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από έναν τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Μαρακανά, στο θεωρούμενο από πολλούς ως μεγαλύτερο γήπεδο του κόσμου.
Μόνο που, όπως θυμίζει και ο Οδυσσέας Ιωάννου, «τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες;» Η δική μας νοθεία εδώ έχει να κάνει με το εξής: το Μαρακανά δεν είναι πλέον το μεγαλύτερο στάδιο στον πλανήτη. Βάζουμε στοίχημα πως δεν γνωρίζεις ποια είναι τα πραγματικά γιγαντιαία ποδοσφαιρικά θηρία. Ας κάνουμε το ταξίδι λοιπόν αυτό το ταξίδι παρέα. Από την Πιονγιάνγκ μέχρι το Γιοχάνεσμπουργκ, αυτά είναι τα δέκα μεγαλύτερα και πιο εμβληματικά στάδια του κόσμου.
Rungrado 1st of May Stadium — Πιονγιάνγκ, Βόρεια Κορέα (114.000)
Το Rungrado είναι ένα στάδιο τόσο μυστηριώδες όσο και η χώρα που το φιλοξενεί. Και την οποία είχαμε την τύχη να επισκεφτούμε και να δούμε το περίφημο γήπεδο δια ζώσης, κάτι που αντί να λύνει το γρίφο της ύπαρξής του, το κάνει ακόμα πιο αινιγματικό. Με επίσημη χωρητικότητα 114.000, μετά την ανακαίνιση του 2014, αποτελεί το μεγαλύτερο λειτουργικό ποδοσφαιρικό γήπεδο στον κόσμο. Η οροφή του, σε σχήμα άνθους λωτού, δεσπόζει πάνω από τον ποταμό Taedong και δημιουργεί μια εντυπωσιακή εικόνα τεράστιας αρχιτεκτονικής ισχύος.
Το κορυφαίο ματς του γηπέδου; Το ιστορικό Βόρεια Κορέα – Νότια Κορέα, που παίχτηκε… χωρίς θεατές! Όμως, πλέον αρκετοί ξένοι επισκέπτες μπορούν να τερματίσουν εκεί, στον τοπικό μαραθώνιο που διεξάγεται κάθε Απρίλη και υποδέχεται χιλιάδες δρομείς από όλη την υφήλιο.
Camp Nou — Βαρκελώνη, Ισπανία (99.354)
Η Βαρκελώνη είναι ίσως η πόλη που βλέπει το τοπικό της προϊόν να ενισχύεται περισσότερο από κάθε άλλη, χάρη στην ποδοσφαιρική της ομάδα. Més que un Club — και κάπως έτσι εκατομμύρια φιλάθλων συρρέουν κάθε χρόνο για να επισκεφθούν το Camp Nou, τον απόλυτο ποδοσφαιρικό ναό.
Έναν ναό ποδοσφαιρικής τέχνης, σύμβολο επανάστασης, υπερηφάνειας και αλεγρίας. Το γήπεδο όπου αγωνίστηκαν οι Κρόιφ, Μαραντόνα, Ροναλντίνιο και Μέσι. Εκεί όπου ό,τι θεωρούμε «ποδόσφαιρο» ξαναγράφτηκε από την αρχή. Στην αρένα του Camp Nou παίχτηκαν οι σπουδαιότερες ποδοσφαιρικές παραστάσεις, αγαπημένες για στοίχημα στο ποδόσφαιρο, από τα φοβερά και τρομερά El Clásico μέχρι τις μεγάλες ευρωπαϊκές νύχτες.
Και βέβαια, δεν λείπουν τα δικά μας «αρχαία δράματα», όπως εκείνη η χαμένη ευκαιρία του Βλάοβιτς στον προημιτελικό του Champions League το 2002, που ακόμα στοιχειώνει όσους τη θυμούνται και ειδικά τους φιλάθλους του Παναθηναϊκού. Παρότι για τους περισσότερους η κορυφαία παράσταση στο Camp Nou παραμένει η ασύλληπτη ανατροπή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ απέναντι στη Μπάγερν το 1999, το γήπεδο συνεχίζει να γράφει ιστορία.
Σήμερα βρίσκεται σε φάση πλήρους ανακατασκευής, με τους Blaugrana να επιστρέφουν τις προάλλες στη φυσική τους έδρα (που δεν είναι ακόμα 100% έτοιμη), επικρατώντας της Ατλέτικ Μπιλμπάο με 4-0. Και το Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι να ανοίγει το χορό των γκολ στη νέα εποχή του δεύτερου μεγαλύτερου γηπέδου ποδοσφαίρου στον κόσμο.
FNB Stadium (Soccer City) — Γιοχάνεσμπουργκ, Νότια Αφρική (94.736)
Το FNB Stadium, το θρυλικό Soccer City, είναι η πραγματική καρδιά του νοτιοαφρικανικού ποδοσφαίρου και ένα από τα πιο επιβλητικά στάδια του κόσμου. Από μακριά μοιάζει με μια τεράστια αφρικανική κατσαρόλα, ένα αρχιτεκτονικό σύμβολο που ενώνει κουλτούρες, φυλές και ιστορίες. Ανακαινισμένο πλήρως για το Μουντιάλ του 2010, έγινε το επίκεντρο μιας διοργάνωσης που σημάδεψε μια ολόκληρη ήπειρο και, πριν από όλα αυτά, ήταν ο τόπος όπου ο Νέλσον Μαντέλα εκφώνησε την πρώτη ομιλία του μετά την αποφυλάκισή του. Δίνοντας έτσι στο στάδιο μια διάσταση που ξεπερνά κατά πολύ το ποδόσφαιρο.
Το πιο εμβληματικό παιχνίδι στην ιστορία του; Αναμφίβολα ο τελικός του Μουντιάλ 2010 ανάμεσα σε Ισπανία και Ολλανδία, όταν ο Αντρές Ινιέστα σκόραρε στην παράταση και χάρισε στη “Ρόχα” το πρώτο της αστέρι στη διοργάνωση.
Wembley Stadium — Λονδίνο, Αγγλία (90.000)
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τα πρώτα βήματα που κάναμε από το σταθμό Wembley Park του Λονδίνου προς το τότε ανακαινισμένο γήπεδο και το δέος που πιάνει τον οπαδό του ποδοσφαίρου όταν αντιλαμβάνεται το μέγεθος της κατασκευής. Ό,τι κι αν επιχειρήσει να γράψει κανείς για το Wembley, πραγματικά δεν είναι αρκετό.
Πρόκειται για τον απόλυτο ποδοσφαιρικό ναό, ένα στάδιο που έχει ταυτιστεί με το βρετανικό αλλά και με το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο συνολικά. Ενώ έχει συνδεθεί άρρηκτα και με το ελληνικό ποδόσφαιρο, εξαιτίας της παρουσίας του Παναθηναϊκού στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971, στιγμή η οποία παραμένει μια από τις σημαντικότερες της ελληνικής ποδοσφαιρικής ιστορίας. Αλλά και το 0-0 της Εθνικής μας το 1983 απέναντι στην Αγγλία αποτελεί ένα αποτέλεσμα που μνημονεύεται ως σήμερα. Πιο πρόσφατα μάλιστα είχαμε και τη νίκη της Ελλάδας μέσα στο Wembley, την επομένη του θανάτου του Τζορτζ Μπάλντοκ, με το buzzer 0- beater γκολ του Παυλίδη!
Ποιο μπορεί να θεωρηθεί το πιο αξιομνημόνευτο παιχνίδι στην ιστορία του Wembley; Οι περισσότεροι θα θυμηθούν τον τελικό Μπαρτσελόνα – Σαμπντόρια το 1992, όταν ο Ρόναλντ Κούμαν χάρισε στους Καταλανούς το πρώτο Κύπελλο Πρωταθλητριών της ιστορίας τους. Ωστόσο, το Wembley δεν είναι μόνο ποδόσφαιρο. Εδώ πραγματοποιήθηκε το ιστορικό Live Aid του Μπομπ Γκέλντοφ, μια συναυλία – ορόσημο που μεταδόθηκε σε ολόκληρο τον πλανήτη και παρακολούθησαν τηλεοπτικά περίπου 1,9 δισεκατομμύρια άνθρωποι.
Rose Bowl — Πασαντίνα, Καλιφόρνια, ΗΠΑ (88.565)
Το Rose Bowl είναι ένα από τα πιο ιστορικά στάδια των Ηνωμένων Πολιτειών, ένα γήπεδο που ξεκίνησε από το American Football και κατέληξε να φιλοξενήσει μερικά από τα σημαντικότερα παιχνίδια στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το πιο μυθικό ματς που διεξήχθη σε αυτό ήταν ο τελικός του Μουντιάλ του 1994, όταν Βραζιλία και Ιταλία έφτασαν στα πέναλτι. Η συνέχεια είναι γνωστή, ο Μπάτζιο έστειλε τη μπάλα πάνω από το οριζόντιο δοκάρι του Ταφαρέλ και… έγινε διαφήμιση.
Στο Rose Bowl έγινε και ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών το 1999, καθώς και μεγάλοι αγώνες της CONCACAF και του Copa América Centenario. Ένα στάδιο-σύμβολο για την ποδοσφαιρική άνοδο της Αμερικής, που το καλοκαίρι του 2026 θα φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου, σε μια συνδιοργάνωση με το Μεξικό και τον Καναδά.
Estadio Azteca — Μεξικό Σίτι, Μεξικό (87.523)
Ίσως το πιο ιστορικό γήπεδο εκτός Ευρώπης, και σίγουρα το μοναδικό στον κόσμο που έχει φιλοξενήσει δύο τελικούς Παγκοσμίου Κυπέλλου, το 1970 και το 1986. Παρόλα αυτά, το Στάδιο Αζτέκα είναι πρωτίστως ο τόπος όπου εκτυλίχθηκαν τα πιο συγκλονιστικά εννέα δευτερόλεπτα στην ιστορία του ποδοσφαίρου.
Ο Ντιέγκο Μαραντόνα πήρε την μπάλα κάτω από τη σέντρα, πέρασε όποιον Άγγλο βρέθηκε στον δρόμο του και την έστειλε στα δίχτυα του Πίτερ Σίλτον. Το «Γκολ του Αιώνα», μια στιγμή που ξεπερνά το ίδιο το άθλημα και παραμένει ζωντανή σε κάθε ποδοσφαιρική μνήμη.
Σήμερα το Αζτέκα αν και όχι το μεγαλύτερο γήπεδο ποδοσφαίρου στον κόσμο, παραμένει μία από τις πιο επιβλητικές ποδοσφαιρικές αρένες του πλανήτη. Είναι η έδρα της Club América και της εθνικής ομάδας του Μεξικού και εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για την ποδοσφαιρική κουλτούρα ολόκληρης της Λατινικής Αμερικής.
Bukit Jalil Stadium — Κουάλα Λουμπούρ, Μαλαισία (87.411)
Και κάπως έτσι φτάνουμε στο σημείο όπου ο ποδοσφαιρόφιλος αναγνώστης αναρωτιέται: «Ασχολούμαι μια ζωή με το ποδόσφαιρο, έχω παίξει Championship Manager μέχρι τελικής πτώσης, έχω γονατίσει το live στοίχημα, έχω δει άπειρους αγώνες, βιντεοκασέτες, σκληρούς δίσκους γεμάτους γκολ… Πώς γίνεται να μην ξέρω το γήπεδο Bukit Jalil;»
Ο λόγος είναι απλός. Το Bukit Jalil βρίσκεται στη Μαλαισία και αποτελεί την καρδιά του ποδοσφαίρου της Νοτιοανατολικής Ασίας. Ένα γήπεδο μακριά από τα ευρωπαϊκά φώτα, αλλά εμβληματικό για εκατομμύρια φιλάθλους της περιοχής.
Η ατμόσφαιρα σε αυτό είναι εκρηκτική. Τύμπανα, σημαίες, χορογραφίες, τραγούδια που δεν σταματούν ούτε λεπτό. Κάτι που θυμίζει σε ένταση Λατινική Αμερική, αλλά με ασιατική ενέργεια. Εδώ διεξάγονται τα παιχνίδια της εθνικής Μαλαισίας και το γήπεδο γεμίζει σχεδόν πάντα, ειδικά όταν απέναντι βρίσκεται η Ινδονησία. Ένα ματς που για την περιοχή έχει το βάρος και τη φόρτιση ενός ντέρμπι αιωνίων.
Borg El Arab Stadium — Αλεξάνδρεια, Αίγυπτος (86.000)
Παραμένουμε στην κατηγορία των «άγνωστων αλλά τεράστιων ποδοσφαιρικών γηπέδων» και συναντούμε το Borg El Arab Stadium, στην Αλεξάνδρεια. Στη γενέτειρα του Καβάφη δεσπόζει η πιο επιβλητική ποδοσφαιρική έδρα της χώρας, το γήπεδο που φιλοξενεί την εθνική ομάδα της Αιγύπτου, αλλά και δύο από τους κορυφαίους συλλόγους της Αφρικής, την Αλ Αχλί και τη Ζάμαλεκ.
Για πολλούς φιλάθλους, η πιο χαρακτηριστική στιγμή της πρόσφατης ιστορίας του σταδίου είναι αναμφίβολα το γκολ του Μοχάμεντ Σαλάχ στο Αίγυπτος – Κονγκό 2-1, το οποίο έστειλε την Αίγυπτο στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Μια βραδιά που το Borg El Arab μετατράπηκε σε σεισμική ζώνη από τον πανηγυρισμό εκατοντάδων χιλιάδων Αιγυπτίων και έμεινε για πάντα χαραγμένη στην ποδοσφαιρική μνήμη της χώρας.
Salt Lake Stadium — Καλκούτα, Ινδία (85.000)
Ακούγοντας Salt Lake Stadium πολύ λογικά σκεφτόμαστε αμέσως πως το γήπεδο θα βρίσκεται στην πόλη της Utah, και θα γεμίζει στα ματς της τοπικής ομάδας του MLS. Όμως, το Salt Lake Stadium αποτελεί την πραγματική «έδρα του ινδικού ποδοσφαίρου.
Είναι το σπίτι των Mohun Bagan και East Bengal, δύο συλλόγων που συνθέτουν μία από τις πιο παθιασμένες και ιστορικές αντιπαλότητες του πλανήτη. Τα ντέρμπι τους θυμίζουν λαϊκό προσκύνημα: καπνογόνα, χρώματα, αδιάκοπος παλμός και 85.000 άνθρωποι που ζουν και αναπνέουν για το παιχνίδι. Για τους Ινδούς φιλάθλους, είναι το δικό τους Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός, με την ίδια ένταση και τον ίδιο ποδοσφαιρικό φανατισμό.
Σε διεθνές επίπεδο, το σημαντικότερο παιχνίδι που φιλοξένησε το στάδιο ήταν ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου U17 το 2017, ανάμεσα σε Αγγλία και Ισπανία.
Estadio Monumental “U” — Λίμα, Περού (80.093)
Το Estadio Monumental “U” είναι το μεγαλύτερο σε χωρητικότητα γήπεδο της Νοτίου Αμερικής και έδρα της Universitario. Οι απότομες κερκίδες του δημιουργούν μια τρομακτικά δυνατή ακουστική, όπου κάθε φωνή πολλαπλασιάζεται και κάθε στιγμή σου δίνει την αίσθηση πως το γήπεδο… αναπνέει.
Το κορυφαίο παιχνίδι που φιλοξένησε ήταν ο τελικός του Copa Libertadores 2019, μεταξύ River Plate και Flamengo, έναν από τους πιο δραματικούς τελικούς της σύγχρονης ιστορίας. Πέρα από αυτό, φιλοξενεί επίσημα παιχνίδια της εθνικής ομάδας του Περού και τα μεγάλα ντέρμπι της χώρας.
